Müşterek Avarya

Müşterek Avarya,Denizcilik ticaretinin en eski hukuki durumlarından biridir ve yıllar içinde değişen York Anvers kaideleri altında Uluslararası alanda düzenlenmiş ve hüküm altına alınmıştır. Ticaret Kanunumuzun 1272. maddesinde, Müşterek Avarya durumunun, "ORTAK bir deniz sergüzeştine yani macerasına atılmış bulunan Gemiyi, Yükü, Navlunu ve diğer eşyayı birlikte tehdit eden bir TEHLİKE halinde, onları kurtarmak için yapılan masrafların,MAKUL olması şartıyla,bile bile OLAĞANÜSTÜ FEDAKARLIK yapılması; ve tarafların bu OLAĞANÜSTÜ zarar ve giderlere ortak olarak katlanması, zarar ve giderlerin GEMİ, YÜK, NAVLUN ve diğer eşya arasında York Anvers kaidelerine göre paylaştırılması" belirtilmiştir. 

YANGIN bir Müşterek Avarya durumudur. Yük ve geminin uğradığı söndürme hasar/ masrafları ve yangından kurtarma maksatlı yapılan tüm masraflar, Müşterek Avarya kapsamında, esas olarak Gemi ve Yük arasında paylaştırılır.İstisna olarak dumandan ve ısıdan kaynaklanan hasar/zarar için tazminat talep edilemez.

Su ve diğer araçlarla yapılan olağanüstü fedakarlık masrafları Müşterek Avarya hesabında dikkate alınır.

Gemi Donatanı (armatör) Müşterek Avarya ilan eder ve Dispec yani, Avarya raporu ve hesabının yapılması için, uzman bir dispecci tayin eder. Uluslararası Average Adjuster firmaları neredeyse 100 yıldır bu işin ehli firmalardır ve Londra'da yerlesik olarak adjustment raporu düzenlemektedir.

Geminin ve Yükün Sigortacısı ile temasa geçen Average Adjuster / dispecci uzman, Geminin bir varma limanına ulaşmasından önce, Yükün alıcıya tesliminden evvel, Yükün Sigortacısından, General Average Guarantee talep eder. Bu, Dispec Raporunun tamamlanması neticesinde, Yüke düşen masrafları, Yükün Sigortacısı tarafından ileride ödeneceğinin TEMİNATI, yani garantisidir.

Ayrıca Donatanın, yük alıcısından Average Bond talep etme hakkı vardır. Yükün tesliminden önce, Yükün hak sahibi alıcısına karşı, Donatanın hapis hakkı bulunduğundan, average bond adı verilen dokümanın, kendisine verilmesini talep edebilir.